Τι είναι η διαμεσολάβηση

Η διαμεσολάβηση είναι μια διαδικασία κατά την οποία τα μέρη τα οποία παρίστανται μαζί με τους δικηγόρους τους, με τη βοήθεια του διαμεσολαβητή συζητούν τα θέματα που έχουν ανακύψει στη μεταξύ τους διαφορά και επιχειρούν με καλόπιστη συμπεριφορά, να καταλήξουν σε μια αμοιβαία αποδεκτή συμφωνία. Η διαδικασία είναι εμπιστευτική, ο διαμεσολαβητής οφείλει να είναι ουδέτερος και αμερόληπτος και τα μέρη έχουν απόλυτη αυτονομία ως προς τον χειρισμό της υποθέσεώς τους.

Ποιες διαφορές υπόκεινται σε διαμεσολάβηση?

Με τη διαδικασία της διαμεσολάβησης μπορούν να επιλυθούν οι υποθέσεις που υπάγονται στο αστικό και εμπορικό δίκαιο. Για παράδειγμα, οι οικογενειακές διαφορές (επιμέλεια, διατροφή, συμμετοχή στα αποκτήματα), οι διαφορές μεταξύ καταναλωτών και προμηθευτών (διαφορές από πώληση προϊόντων μέσω διαδικτύου, διαφορές από ελαττωματικό προϊόν κλπ).

Είναι η επίλυση της διαφοράς με διαμεσολάβηση υποχρεωτική?

Η διαμεσολάβηση δεν είναι διαδικασία υποχρεωτική για την επίλυση οποιασδήποτε διαφοράς. Ωστόσο, στο νόμο 4640/2019 που αφορά στη διαμεσολάβηση, σε κάποιες διαφορές είναι υποχρεωτικό τα μέρη, πριν προσφύγουν ενώπιον Δικαστηρίου, να παρασταθούν μαζί με τους δικηγόρους τους ενώπιον του διαμεσολαβητή, σε μια και μόνον αρχική συνεδρία με σκοπό να εξετάσουν εάν η συγκεκριμένη διαφορά τους μπορεί να επιλυθεί με διαμεσολάβηση.

Συγκεκριμένα, ο νόμος 4640/2019 προβλέπει ότι είναι υποχρεωτική η αρχική συνεδρία μεταξύ των μερών :

Από 15.01.2020, στις εξής οικογενειακές διαφορές : α) σε όσες σχετίζονται με τις σχέσεις των συζύγων κατά τη διάρκεια του γάμου, οι οποίες πηγάζουν από αυτόν, καθώς και λοιπές οικογενειακές διαφορές που αφορούν α) στον καθορισμό, στη μείωση ή στην αύξηση της συνεισφοράς του καθενός από τους συζύγους για τις ανάγκες της οικογένειας, στη διατροφή που οφείλεται λόγω γάμου, διαζυγίου ή συγγένειας, των δαπανών τοκετού και της διατροφής της άγαμης μητέρας, καθώς και στη διατροφή της μητέρας από την κληρονομική μερίδα που έχει επαχθεί στο τέκνο που αυτή κυοφορεί, β) στην άσκηση της γονικής μέριμνας και επιμέλειας σε περίπτωση διαζυγίου ή ακύρωσης του γάμου γ) στην επικοινωνία των γονέων και των λοιπών ανιόντων με το τέκνο, δ) στη ρύθμιση της χρήσης της οικογενειακής στέγης και της κατανομής των κινητών μεταξύ συζύγων, ε) σε κάθε άλλη περιουσιακού δικαίου διαφορά, που απορρέει από τη σχέση των συζύγων, ή των γονέων και τέκνων.

Από 15.03.2020, σε διαφορές που εκδικάζονται κατά την τακτική διαδικασία και υπάγονται στην καθ’ ύλην αρμοδιότητα του Μονομελούς Πρωτοδικείου, αν η αξία του αντικειμένου της διαφοράς υπερβαίνει το ποσό των τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ και Πολυμελούς Πρωτοδικείου, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, καθώς και

3. Από 30.11.2019 σε υποθέσεις για τις οποίες υπάρχει ιδιωτική συμφωνία των μερών με ρήτρα διαμεσολάβησης, δηλαδή όταν υπάρχει έγγραφος όρος/συμφωνία των μερών ότι για μέλλουσες να ανακύψουν διαφορές από συγκεκριμένη έννομη σχέση, τα μέρη θα προσφύγουν καταρχήν στη διαδικασία της διαμεσολάβησης.

Εξαιρούνται πάντως ρητά, από την ΥΑΣ διαμεσολάβησης οι διαφορές στις οποίες διάδικο μέρος είναι το Δημόσιο, Ο.Τ.Α. ή Ν.Π.Δ.Δ..

Τι θα συμβεί στην υποχρεωτική αρχική συνεδρία?

Στην αρχική συνεδρία τα μέρη προσέρχονται με τους νομικούς τους παραστάτες και ο διαμεσολαβητής τους ενημερώνει για τη διαδικασία της διαμεσολάβησης και για τις βασικές αρχές που τη διέπουν, καθώς και για τη δυνατότητα εξωδικαστικής επίλυσης της διαφοράς τους με βάση τις ιδιαιτερότητές της και τη φύση αυτής.

Πρέπει οπωσδήποτε μετά την αρχική συνεδρία να συνεχίσω τη διαδικασία της διαμεσολάβησης?

Μετά την αρχική συνεδρία τα μέρη αποφασίζουν εάν θα συνεχίσουν τη διαδικασία της διαμεσολάβησης, εάν δηλαδή θα προσπαθήσουν να βρουν μια κοινά αποδεκτή λύση για τη μεταξύ τους διαφορά ή θα σταματήσουν τη διαδικασία στο σημείο αυτό.

Πώς επιλέγω διαμεσολαβητή

Η επιλογή του διαμεσολαβητή είναι πολύ σημαντική καθώς ο κατάλληλος διαμεσολαβητής ενδέχεται να δημιουργήσει ένα εύφορο έδαφος για τη συζήτηση και επίλυση της διαφοράς.

Οποιοδήποτε από τα μέρη μπορεί να φέρει τη διαφορά ενώπιον διαμεσολαβητή της επιλογής του. Ο διαμεσολαβητής θα επικοινωνήσει με την άλλη πλευρά προκειμένου να διαπιστώσει εάν υπάρχει έγκριση ως προς το πρόσωπό του και να προχωρήσει τη διαδικασία.

Τα μέρη ακόμη μπορούν να επιλέξουν από κοινού διαμεσολαβητή ή μπορούν να συμφωνήσουν ότι τρίτο πρόσωπο μπορεί να επιλέξει για αυτούς διαμεσολαβητή.

Εάν τα μέρη δε συμφωνούν ως προς το πρόσωπο του διαμεσολαβητή, το ένα εκ των μερών (επισπεύδον μέρος) δύναται να ζητήσει τον ορισμό διαμεσολαβητή από το Ειδικό Μητρώο που τηρείται στην έδρα του αρμοδίου πρωτοδικείου μέσω του ιστοτόπου www.diamesolavisi.gov.gr με τη χρήση των κωδικών taxis .

Πρέπει να εμφανιστώ ο ίδιος στο διαμεσολαβητή?

Η αυτοπρόσωπη παρουσία των μερών ενώπιον του διαμεσολαβητή είναι αναγκαία προκειμένου να λάβουν γνώση της διαδικασίας διαμεσολάβησης και να διερευνηθεί η πιθανότητα επίλυσης της διαφοράς μέσω της διαδικασίας αυτής.

Υπάρχει βέβαια η δυνατότητα πραγματοποίησης των συνεδριάσεων και χωρίς τη φυσική παρουσία των μερών με τηλεδιάσκεψη μέσω υπολογιστή ή άλλον τρόπο παρεμφερή.

Στην περίπτωση νομικών προσώπων ο νόμιμος εκπρόσωπος δύναται να διορίζει αντιπρόσωπο με εξουσιοδότηση και θεώρηση του γνησίου της υπογραφής του.

Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η συμμετοχή και μόνον του δικηγόρου του εκάστοτε μέρους εφόσον αποδεδειγμένα δεν είναι δυνατή η φυσική του παρουσία, ιδίως, στις περιπτώσεις που αντιμετωπίζει δυσκολία μετακίνησης λόγω σοβαρής ασθένειας ή αν δεν υπάρχει δυνατότητα τηλεδιάσκεψης μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή ή άλλου συστήματος τηλεδιάσκεψης ή αν είναι κάτοικος εξωτερικού.

Είναι υποχρεωτικό να καταλήξουμε σε κάποια συμφωνία? Τι γίνεται μετά την υποχρεωτική αρχική συνεδρία?

Σε καμία περίπτωση δεν είναι υποχρεωτικό τα μέρη που προσέρχονται ενώπιον διαμεσολαβητή να καταλήξουν σε συμφωνία. Διερευνάται η πιθανότητα να βρεθεί λύση η οποία θα είναι κοινά αποδεικτή.

Συγκεκριμένα, εφόσον προβλέπεται υποχρεωτική αρχική συνεδρία, μετά το πέρας αυτής τα μέρη επιλέγουν εάν επιθυμούν τη συνέχιση της διαδικασίας της διαμεσολάβησης.

Εφόσον δεν επιθυμούν τη συνέχιση της διαδικασίας, συντάσσεται πρακτικό μη επίτευξης συμφωνίας από τον διαμεσολαβητή που υπογράφεται είτε μόνον από τον ίδιο είτε από όλους τους συμμετέχοντες.

Εάν τα μέρη αποφασίσουν να συνεχίσουν τη διαδικασία της διαμεσολάβησης είτε με τον ίδιο είτε με διαφορετικό διαμεσολαβητή, συντάσσεται έγγραφο συμφωνίας υπαγωγής της διαφοράς στη διαδικασία της διαμεσολάβησης.

Η συμφωνία που θα κάνω έχει κάποια δεσμευτική ισχύ?

Σε περίπτωση επίτευξης συμφωνίας με τη διαδικασία της διαμεσολάβησης, συντάσσεται πρακτικό το οποίο υπογράφεται από το διαμεσολαβητή και όλους τους συμμετέχοντες στη διαδικασία. Κάθε μέρος μπορεί να καταθέσει το πρακτικό αυτό στο αρμόδιο δικαστήριο. Από την ημερομηνία κατάθεσης του πρακτικού στη γραμματεία του Δικαστηρίου, το έγγραφο αυτό αποτελεί τίτλο εκτελεστό δηλαδή είναι δυνατό να εξαναγκασθεί το άλλο μέρος να τηρήσει όσα προβλέπονται στο συμφωνητικό σύμφωνα με την περίπτωση ζ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 904 Κ.Πολ.Δ του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.